Ushabti

Inleiding

Tehuti bracht de kennis van de Onderwereld aan de oude Egyptenaren over. Om de reis naar het volgende leven te waarborgen, werden alle fases samengevat in ritueel, ceremonie en symboliek.

Bij het begrafenis ritueel werden er kleine figuurtjes van natuurlijk materiaal (Klei, faience of hout) gebruikt die waren voorzien van (occulte) spreuken vermeld in hieroglyfische teksten. De figuurtjes genaamd Shabti of Ushabti werden in een beschermend kistje geplaatst, afgesloten en verzegeld. Het kistje werd bijgezet in de Tombe.

Grote Shabti figuren die in de Tombe van Pharaoh werden bijgezet. — Levensgrote Shabti figuren die in de Tombe van Farao werden bijgezet in het RMO, Leiden.

Omschrijving

De figuren worden afgebeeld met gekruiste armen of met Dorsvlegel of Ploeg in de hand. De heldere blauwe kleur van een Ushabti hield verband met het concept van geboorte en herrijzenis. De kleur blauw is ook terug te vinden in de Lotus.

De Ushabti droeg naast de belichaming van de overledene in het hiernamaals ook een goddelijke belichaming zoals Heru, Anpu, Het-Heru, Ptah, Asar, Aset of Amenti zodat hun ziel en kracht betrokken zou zijn. Om de overledene te vrijwaren van werk in het hiernamaals werden de Ushabti’s gewijd aan deze taken.

De Ushabti’s werden door priesters bewerkt (ritueel) en gewijd aan de overledene.

Ushabti’s werden vaak toegepast bij de begrafenis van edele mensen. Zij konden zich met hun bezit deze ‘luxe’ permiteren. Naast de Ushabti waren er ook andere rituele voorwerpen en mogelijkheden om de overtocht de vergemakkelijken.

Sommige koningen hadden een legioen aan Ushabti’s (± 1000 st.) in hun ‘opslag’ kamer bij de grafkamer. Ook verschilde de Ushabti’s van vorm, uitdrukking (gezicht, kledij, staffen, toestand), kleur en materiaal. Elke Ushabti droeg zijn eigen taak. De Ushabti omvat hoofdstuk 6 van de Amduat.