Khnum

Inleiding

Oude Schepper Khnum, de Ram met horens, maakt in zijn Huis op zijn draaiende scheppingswiel Ka-lichamen, vleselijke lichamen en schepsels.

De Ram belichaamd een kosmische gestalte, mannelijk, krachtig, potentie, scheppend.

MENS
Neter van creatie, creativiteit.

Khnum is samen met Amun de Hermetische geest, het verheven Bewustzijn uit de Natuur (dualiteit). Uit Khnum komt de zalige geest Amun (Amen), tevoorschijn. Amun treed naar voren wanneer men volgens de Hermetische leer er een nieuw ziel-beginsel is ontstaan waaruit de bloem kan bloeien.

Khnum droeg een beschermende rol over het lichaam van de overledene.

VOORSTELLING
Ram. Man met het hoofd van een Ram met horens, soms voorzien van een Zonschijf of enkele Veer. Een man met Witte Kroon met horens, Cobra’s en pluimen. Man met vier koppen van een Ram als belichaming van Ra, Shu, Geb en Asar. Man zittend voor een pottebakkers wiel.

AARDE
Neter van de Nijl, Klei, slib, vruchtbaarheid en verbonden aan de overstroming van de Nijl.
Khnum is beschermer van Ra op de Zonboot. Ram.

KOSMOS
Vormer van zielen. Melkweg. Huis van de Ram. Het pottenbakkerswiel symboliseerd het draaiende wiel van het Melkwegstelsel.
Khnum werd beschouwd als de Vader van Vaders en de Moeder van Moeders van de Farao.
Wachter van de wateren in de Onderwereld.

Cultus

De Cultus van Khnum was populair en stamt van voor de 3e Dynastie.

Khnum vervult een grote rol in de legende van de schepping. Van oorsprong een lokale Neter van de Nijl en schepping, afkomstig van het eiland Elephantine waar Khnum Gouw en beschermheer was.

Khnum werd afgebeeld met een kop van een Ram met gedraaide horens en symboliseerd de ouderdom van de Ram. De Ram is tevens het oudste schapenras dat in het oude Egypte leefde.

Cultus plaatsen van Khnum waren Antinoe, Elephantine, Esna Tempel en Hypselis.

Omschrijving

Khnum is van oorsprong Neter van water. Khnum werd als bron beschouwd die aan de Nijl was verbonden.

Khnum wordt voorgesteld als de oude Ram, in het Egyptisch Ba dat geest of persoonlijkheid betekent. Atum-Ra wordt tijdens de nachtelijke reis door de Onderwereld vaak als Ram voorgesteld. Khnum werd opgevat als de Ba van Ra. Khnum wordt soms afgebeeld op Tempels met kruiken in de hand waaruit Hij water schenkt. Of kruiken in de gestalte van Khnum.

Van een bescherm Neter (wachter) ontwikkelde Khnum zich tot een Schepper, (demiurg), en men vertelde dat hij de wereld had geschapen op zijn potterswiel.

Khnum de Ram was verbonden aan het vruchtbare slib dat door de jaarlijkse vloed van de Nijl geschonken werd. Potten en Amuletten werden gemaakt van het vruchtbare klei van de Nijl.

Legende

Zie Legend of Elephantine.

Khnum helpt Ra elke nacht te reizen op zijn boot door de Onderwereld. Een legende bekend als Khnum en de Zeven magere jaren.

In Esna was Khnum degene die het eerste Ei vormde waar de Zon uit kwam.

Register

Khnum-Ra, Khem, Chnoem, Khnemu, Khenmu, Chnumu, Chnemu

Grieks: Chnoumis, Chnuphis

FAMILIE
Satet, Menhit, Ankhet, Nebitu en Heket zijn relaties van Khnum.
Satet, Khnum en dochter Ankhet vormen de triade van Elephantine.
In Antinoe werd Khnum als partner van Heket opgevat.
De Zoon van Khnum en Nebitu (Neter van de Oases) was Hike of Heka, Neter van Magie; Hij die de Ka activeert.

MANIFESTATIES
Zelf gerealiseerd.
Neter van de Zon.
Soms werd Khnum voorgesteld met vier hoofden, als aspect van Ra (Zon), Shu (Lucht), Geb (Aarde) en Asar (Ziel).

VERBANDEN
Khnum is verwant aan Tehenut.

OBJECTEN
Wandreliefs, fresco’s, voorstellingen en inscripties.