Senusret II Piramide – El-Lahun

Inleiding

De El-Lahun piramide bevind zich niet ver de Fayoum Oase te El-Lahun.

De piramide werd in opdracht van Farao Senusret II gebouwd en is afkomstig uit de 12e Dynastie.

Piramide

Senusret II koos ervoor om zijn piramide bij de moderne stad El-Lahun (Kahun) te bouwen bij de opening van het Hawara-bassin in plaats van Dahshur waar de piramide van zijn vader Amenemhat II is gevestigd.

Het terrein van de piramide was omgeven met een omheiningsmuur zoals die ook toegepast was bij zijn grootvader Farao Senusret I en bestond uit een behuizing van kalksteen met nissen die overeenkomsten vertoond met de architectuur rondom de piramide van Djoser te Saqqara.

Hoewel er van de oorspronkelijke bouwwerken op het terrein weinig meer over is, zijn fundamenten van de volledig verwoeste mortuariumtempel aan de oostkant nog zichtbaar, waarvan wordt aangenomen op basis van de weinige aangetroffen fragmenten dat het gebouwd was met granieten stenen en zijn ook fundamenten van de Noordelijk gelegen kapel van de piramide nog steeds zichtbaar. De verhoogde weg is eveneens verwoest, maar moet breed geweest zijn.

De toegang tot de piramide was vanuit veiligheidsoverwegingen verborgen in het plaveisel aan de Zuidelijk gelegen zijde van de piramide. Archeoloog William Flinders Petrie groef vier schachtgraven uit die toebehoorden tot de familie van Senusret II en ontdekte in een van de schachten een met goud ingelegde uraeus die mogelijk afkomstig is van de mummie van Senusret II.

Tijdens de bouw van het monument maakten de architecten gebruik van een natuurlijke basis bestaande uit geel kalksteen die ze in vieren deelden om dienst te doen als kern van de piramide. Kleistenen werden gebruikt om het bovenste deel van de kern te bouwen en zoals bij meerdere piramides het gebruik was werden vleugels uit deze kern gebouwd en dwarswanden binnen de vleugels gebouwd om een constructie te vormen.

De opvolgende delen werden vervolgens gevuld met kleistenen. De mantel van de piramide werd geplaatst in een funderingsgeul aan de voet van de piramide dat reeds bij enkele eerdere piramides afkomstig uit 12e Dynastie was toegepast.

Hoewel het grootste deel van de mantel is verdwenen zijn enkele delen van de zwart granieten piramide die bovenop de piramide lagen gevonden. Ook bevond er zich een met kasseien gevulde afvoersloot rond de piramide die met zand was gevuld om regenwater te kanaliseren.

De toegang tot de piramide was reeds eerder in de oudheid door personen ontdekt en wisten binnen te dringen in het monument. Toch kostte het Petrie nog maanden om opnieuw de ingang te vinden. Waarschijnlijk de reden dat de architecten kozen voor een toegang die verborgen lag in de piramide binnenplaats aan de Oostelijk gelegen zijde in plaats van de Zuidelijk gelegen zijde.

De ‘ingangskapel’ was nagenoeg bij dit monument niet boven de ingang of aan de Noordelijke zijde van de piramide gevestigd maar in het midden van de Oostelijk gelegen muur van de piramide. Er bevond zich wel een kleinere kapel aan de Noordelijke zijde. De gewelfde gang was te smal voor een grote sarcofaag en de blokken waren gebruikt om de grafkamer af te sluiten. Een andere verborgen ingang bevond zich verder naar het Zuiden onder een hellende gang naar het graf van een prinses. Deze schacht is ongeveer 16 meter (52 voet) diep en een gang onderaan leidt naar een hal onder de formele ingangsschacht.

De hal is voorzien van een gewelfd plafond. Een nis aan de Oostelijke zijde van de hal bevat een ritueel putje, waarvan de onderkant nooit is bereikt en reikt tot het grondwater. Omdat rituele schachten pas veel later prominent werden menen sommige Egyptologen dat de schacht is gebouwd om het grondwater te controleren of dat het voor andere doeleinden in gebruik was.

Koningskamer
Na de corridor gaat een andere gang geleidelijk omhoog voordat deze door een kamer naar links gaat en uiteindelijk een voorkamer bereikt. Vanuit de voorkamer volgt een scherpe bocht van 90 graden naar links en leidt via een korte gang naar de koningskamer die onder het zuidoostelijke deel van de piramide is gevestigd. De kamer is bekleed met graniet en is voorzien van een oplopend plafond. Tegen het Westelijke uiteinde van de kamer bevind zich een rode granieten sarcofaag. Voor de sarcofaag was een offertafel gemaakt van van albast geplaatst.

Vanuit de Zuid-Oosthoek van de kamer leidt een korte korte gang naar een klein zijvertrek waar beenbotten, vermoedelijk van de koning, werden gevonden. Aan het hoofd van de sarcofaag bevindt zich de ingang van een gang die om de kamer naar een portaal in de korte gang tussen de voorkamer en de koningskamer leidt. Deze gang diende als een symbolische uitgang naar het Noorden voor de geest van de koning maar vormt tevens een symbolisch onderaards eiland dat verwant kan zijn met Osiris waarvan de heilige cultus tijdens de 12e Dynastie opbloeide.

Een andere invloed uit de Osiris cultus dat was toegepast op het terrein van de piramide was het ‘bos rondom de heuvel’, dat werd vertegenwoordigd door een rij bomen die geplant waren rond de buitenmuur die bedekt was met modder.

Mastaba
Naast de tombes van de prinsessen die gelegen zijn tussen de piramide het Noordelijke gelegen deel van de ommuring werden acht Mastaba gebouwd met behulp van kleistenen om de uitgehouwen bovenstructuur uit rots te bedekken, vergelijkbaar met de wijze waarop de piramide is gebouwd.

Kleine Piramide
Aan het Noordelijk gelegen uiteinde van deze rij Mastaba’s liggen de restanten van een kleinere piramide waarvan wordt aangenomen dat deze aan een koningin toebehoorde. Hoewel de piramide voorzien was van een Noordelijk gelegen kapel heeft Petrie na een diepgaand onderzoek geen ondergrondse structuur aangetroffen. Het enige bewijs dat de piramide toebehoorde aan een koningin is een gedeeltelijke naam op een vaas die Petrie vond op het terrein.

Register

De vader van Senusret II, Farao Amenemhat II bouwde zijn piramide te Dahshur.

Juwelen uit de grafuitrusting van prinses Sithathoriunet die zijn ontdekt op het terrein bestaan uit een gouden hoofdband, een gouden ketting van kleine luipaardenkoppen, twee gouden borstvinpigmenten versierd met edelstenen waarvan er een was gegraveerd met de naam van Senusret II en de tweede met de naam Amenemhat III. Daarnaast andere armbanden, ringen en Albast en Obsidiaan schepen die waren versierd met goud, die vandaag allemaal te bewonderen zijn in het Egyptian Antiquities Museum.

© Copyright fotografie: R.Bloom, www.egyptianrealms.com